Bram Stoker's Dracula

Onderwijs en de roterende drukpers

 

In Engeland waren aan het eind van de achttiende eeuw horrorverhalen erg populair. Maar omdat maar weinig mensen konden lezen, werden zelfs de meest succesvolle griezelboeken in een beperkte oplage uitgegeven.

Daar zou echter verandering in komen. De ommekeer begon met verbeterd onderwijs voor kinderen uit de lagere sociale klassen. In de tweede helft van de negentiende eeuw konden daardoor meer mensen lezen.

 

Tegelijkertijd werden boeken goedkoper. Dit kwam door de uitvinding van de roterende drukpers die het produceren van drukwerk veel efficiënter maakte.

Horrorverhalen

 

De combinatie van meer geletterdheid en de lagere prijs van boeken, zorgde voor de opkomst van een nieuw genre binnen de literatuur. De markt werd overspoeld met sensationele horrorverhalen met een flinke dosis erotiek.

Deze verhalen werden op goedkoop papier gedrukt en hadden een zachte kaft met een sensationele afbeelding. Een dergelijk horrorboekje werd liefkozend een penny dreadful genoemd, een verwijzing naar de inhoud en de lage prijs. Een penny is een Engels muntstuk met een lage waarde.

Feitelijk verschilden deze boeken niet veel van eerdere horrorboeken, maar waar eerdere schrijvers enige moeite deden om de suggestie van onfatsoenlijkheid te vermijden, waren de schrijvers van penny dreadfuls er juist op belust om te schokken.

Het succes van penny dreadfuls had een grote invloed op mainstream auteurs. Het gevolg hiervan was dat het horrorgenre, dat altijd al had geflirt met onderwerpen die taboe waren, explicieter werd.

Dit verklaart misschien waarom Dracula van de Ierse schrijver Bram Stoker in eerste instantie geen groot succes was. Dracula werd gepubliceerd in 1897 en het grote publiek was tegen die tijd gewend aan sensationelere griezelverhalen.

Vlad Dracula

 

Bram Stoker liet zich inspireren door oude legendes en eerdere romans over vampiers, maar ontdekte tijdens het schrijven van zijn boek Vlad Dracula.

Vlad Dracula was een vorst in de vijftiende eeuw die bekend stond om zijn extreme wreedheid. In de middeleeuwen werden de verhalen over zijn gruweldaden wijd verspreid.

Hoewel Vlad Dracula niet eerder met vampirisme in verband was gebracht, besloot Bram Stoker zijn fictieve antagonist Dracula te noemen. Er zijn echter slechts oppervlakkige overeenkomsten tussen graaf Dracula en vorst Vlad Dracula.

Een toneelstuk en een film

 

In Dracula speelt de seksuele aantrekkingskracht tussen mensen en vampiers een belangrijke rol. Maar vergeleken met penny dreadfuls, is het boek niet bepaald schokkend te noemen.

Een toneelstuk dat was gebaseerd op Dracula zorgde er echter voor dat het boek bekend werd bij een groot publiek. Bram Stoker was toen helaas al overleden.

Op het podium kwam de seksuele ondertoon van het verhaal duidelijker naar voren, en dat zal ongetwijfeld een rol hebben gespeeld in het succes van het toneelstuk.

Dracula werd in 1931 verfilmd. De film was een groot succes en zou tot een vloed aan horrorfilms leiden.

Graaf Dracula werd gespeeld door Bela Lugosi, een acteur die eerder een aantrekkelijk sjeik in het theater had gespeeld. In 1931 was Lugosi bijna vijftig, maar hij werd door zijn rol van Dracula op slag een internationale filmster en een sekssymbool.

Meer Dracula films

 

De Britse filmstudio Hammer Film Productions maakte dankbaar gebruik van de populariteit van Dracula en bracht vanaf 1958 een reeks goedkope Dracula films uit die het goed deden bij een jong publiek. Hierdoor bleef Dracula relevant.

Tegenwoordig is Dracula zo legendarisch, dat scriptschrijvers het karakter maar zelden gebruiken.

Maar nog steeds hebben de meeste vampiers in films en televisieseries eigenschappen die overeenkomen met die van Dracula, de vampier die in 1897 voor het eerst zijn opwachting maakte.